بیان نشانگرهای p۵۳و p۶۳ در لیکن پلان و ضایعات لیکنوئید دهانی

سابقه و هدف: تعداد کمی از نمونه هایی که به عنوان لیکن پلان و ضایعات لیکنوئید دهانی شناخته شده اند، می توانند به بدخیمی تبدیل شوند. تشخیص هیستولوژیکی همیشه در افتراق لیکن پلان از ضایعات لیکنوئید دهانی به تشخیص صحیح نمی رسد. لذا این مطالعه به منظور بررسی ایمونوهیستوشیمیایی بیان نشانگرهای p53 و p63 در لیکن پلان و ضایعات لیکنوئید دهانی با توجه به اتیولوژی متفاوت، رفتار بالینی و تمایل متفاوت به تغییرات نئوپلاستیک ضایعات مذکور انجام شد.مواد و روشها: این مطالعه مقطعی بر روی 80 عدد بلوک پارافینه (40 عدد لیکن پلان دهانی و 40 عدد ضایعات لیکنوئیدی دهان) به دست آمده از بایگانی بخش پاتولوژی دهان و فک و صورت دانشکده دندانپزشکی و بخش پاتولوژی بیمارستان شهید بهشتی بابل انجام شد. برشهای به دست آمده از بلوکهای پارافینه مذکور با روش ایمونوهیستوشیمی با آنتی بادی ضد p53 و p63 رنگ آمیزی شدند. درصد سلول های رنگ گرفته در لایه بازال، لایه های سوپرا بازال و ارتشاح التهابی براساس میزان رنگ پذیری درجه بندی شدند 0% سلولها رنگ گرفته بودند (-)، کمتر از 10% (+)، 25-10% (++)، 50-26% (+++) و در صورتیکه بیشتر از 50% سلولها رنگ گرفته بودند (++++)، در نظر گرفته شد. سپس نتایج به دست آمده مورد مقایسه و بررسی قرار گرفت. یافته ها: بیان p53 در لیکن پلان بیش از ضایعات لیکنوئید دهانی بود (0001/0>p) ولی بیان p63 در ضایعات مذکور تفاوت آماری معنی داری نشان نداد (379/0-p). در مقایسه بیان p53 و p63 در نوع رتیکولر و اروزیو لیکن پلان تفاوت آماری معنی داری نداشت. بیان نشانگر p53 در لایه های بازال و سوپرابازال لیکن پلان و ضایعات لیکنوئید دهانی بیش از ارتشاح التهابی و در لایه سوپرابازال نیز بیشتر از ارتشاح التهابی بود. نتایج فوق در مورد بیان نشانگر p63 نیز در ضایعات مذکور به دست آمد ( 05/0>p). بیان p53 در لیکن پلان، در لایه بازال (012/0=p) و سوپرابازال (0001/0>p) و ارتشاح التهابی (003/0=p) بیش از ضایعات لیکنوئید دهانی بود، ولی ارتباط آماری معنی داری از لحاظ بیان p63 برای موارد فوق یافت نشد. نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که بین فعالیت دو پروتئین p53 و p63 هماهنگی برای حفاظت مخاط دهان از تاثیرات مخرب التهاب وجود دارد.